Z czym właściwie można się zgłosić do psychiatry, psychologa lub psychoterapeuty?

„Zwariowałaś?!”, „Co ty, nienormalny jesteś?”, „Weź, nie przesadzaj i się ogarnij”, „Nie jestem wariatką” – wielu z nas wciąż obawia się pójść na terapię czy do psychiatry z powodu wstydu lub z obawy o reakcję otoczenia, w tym niestety często tego najbliższego – rodziny, przyjaciół, znajomych. Zawody związane ze zdrowiem psychicznym są wciąż przez niektórych traktowane bardziej jako zbytek, wymyślny luksus (psychoanaliza), czy wręcz przeciwnie – jako ostateczność w obliczu leczenia tylko naprawdę poważnych stanów chorobowych. A przecież jest to po prostu szukanie pomocy w przypadku długo trwającego złego samopoczucia, dokładnie tak samo jak to kiedy zwracamy się do lekarza, fizjoterapeuty czy innego specjalisty z różnorodnymi dolegliwościami.

Kiedy więc warto zgłosić się do psychologa lub psychoterapeuty?

Właściwie, jeśli mamy taką możliwość, jak tylko nas coś niepokoi i męczy. Warto rozważyć konsultację z psychologiem/psychoterapeutą jeśli dotyczą Cię któreś z poniższych sytuacji:

  • Zauważasz, że w jakimś obszarze życia od dłuższego czasu jesteś nieszczęśliwy/a, doskwiera Ci cierpienie i nie potrafisz sam/a sobie z nim poradzić.
  • Jesteś przytłoczony/ona stresem w pracy, masz problemy ze snem lub apetytem (za mało lub za dużo), obserwujesz u siebie przedłużające się okresy smutku, wahania nastroju, napady lęku, niezrozumiałe reakcje ciała, bóle nie wynikające z żadnych chorób.
  • Nie możesz dogadać się w związku, często się kłócisz z partnerem/ką, nie ma już satysfakcji z bycia razem.
  • Zauważasz, że nie układa Ci się w życiu, trudno Ci nawiązać głębokie, długotrwałe relacje, czujesz się samotny/a, niedoceniany/a, odrzucany/a.
  • Na konsultację możesz się również umówić gdy po prostu potrzebujesz porady – niemowlę nie chce spać, jest Ci trudno w nowej roli, Twoje dziecko dorasta i jego zachowania Cię niepokoją, rozstajesz się i nie wiesz jak to odpowiednio przekazać dzieciom, jak być nadal rodzicami nie będąc już w związku.

W wielu przypadkach konsultacja wystarczy i przyniesie ukojenie, spokój i brakujące wsparcie lub wiedzę. Czasem może się okazać, że potrzebujesz terapii i właśnie to jest to najlepsze rozwiązanie, którego dotychczas nie znalazłeś/aś. Psycholog lub psychoterapeuta również może zalecić dodatkowo konsultację u psychiatry, jeśli zauważy taką potrzebę.

Kiedy więc umówić się do psychiatry?

  • Jeśli podejrzewasz u siebie depresję, zauważasz napady lęku. Może nie rozpoznajesz tych stanów, ale od dłuższego czasu odczuwasz spadek nastroju, smutek, apatię, nie odczuwasz przyjemności, masz zbyt duży lub za mały apetyt, śpisz zdecydowanie mniej lub więcej niż zwykle.
  • Jeśli wycofujesz się z kontaktów z innymi, przestajesz interesować się rzeczami, które dotychczas przynosiły satysfakcję i przyjemność.
  • Jeśli odczuwasz bodźce, których inni nie odczuwają – widzisz, słyszysz, czujesz coś, czego Twoje otoczenie nie rozumie.
  • Jeśli myślisz o tym, że nie chce Ci się już żyć, że chciałabyś/być pójść spać i się już nie obudzić albo wręcz myślisz o samobójstwie – nie ma chwili do stracenia i należy umówić się jak najszybciej do lekarza psychiatry. (Jeśli Ty lub Twój bliski mówi o chęci popełnienia samobójstwa lub to planuje– wtedy najlepiej nie czekać nawet na wizytę u psychiatry tylko wezwać karetkę pogotowia!).

Psychiatra może również doradzić psychoterapię (jako dodatkową formę wsparcia farmakologii lub gdy uzna, że nie ma potrzeby wspomagania lekami, ale pomocna będzie psychoterapia). Warto wiedzieć, iż na wizytę do psychiatry nie trzeba mieć skierowania.

Psycholog, psychoterapeuta czy psychiatra to specjalista jak każdy inny, tylko od Twojego zdrowia psychicznego. Warto o to zadbać. Może to wpłynąć znacząco na jakość życia – Twojego i Twoich bliskich a nawet na Twoje zdrowie i życie. Czy jest coś równie ważnego?

Anna Bryja